Niedawno pisaliśmy o rozprawie przed TSUE w sprawie dotyczącej WIBOR-u. Rozprawa ta odbyła się w dniu 11 czerwca 2025 r., a z jej przebiegu możemy wyciągnąć pierwsze wnioski co do spodziewanego rozstrzygnięcia.
W ramach przypomnienia – Sąd Okręgowy w Częstochowie zadał TSUE cztery pytania prejudycjalne, dotyczące tego, czy unijna dyrektywa w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich pozwala na badanie zgodności z nią tych postanowień umów kredytu, które odnoszą się do wskaźnika WIBOR. Trybunał ma także rozstrzygnąć, czy postanowienia te, w związku z niewłaściwym poinformowaniem kredytobiorcy o ryzyku dotyczącym zmiennego oprocentowania opartego o WIBOR i nierównomiernym rozkładem ryzyka na strony umowy, można traktować jako naruszające prawa konsumenta oraz czy w przypadku stwierdzenia, że postanowienia umowy dotyczące wskaźnika WIBOR są sprzeczne z prawem, umowa taka może nadal funkcjonować z oprocentowaniem opartym na stałej marży banku.
Podczas rozprawy Trybunał zainteresował się m.in. źródłami prawnymi stosowania WIBOR-u, technicznymi aspektami jego funkcjonowania oraz dostępnością dla konsumenta wiedzy o ryzyku w chwili zawarcia umowy.
Co istotne, TSUE już wypowiadał się o klauzuli zmiennego oprocentowania. Między innymi w sprawie C-300/23 Trybunał wskazał, że w przypadku zastosowania w warunku przewidującym okresowe dostosowanie stopy procentowej umowy kredytu hipotecznego wskaźnika referencyjnego, nie należy domniemywać, iż przedsiębiorca działa w dobrej wierze z tego tylko powodu, że jest to oficjalny wskaźnik ustanowiony przez organ administracji i stosowany przez organy administracji publicznej. Ocena ewentualnego nieuczciwego charakteru takiego warunku powinna być dokonywana indywidualnie, w zależności od okoliczności właściwych dla danego przypadku.
Także w sprawie C-125/18 TSUE zwrócił uwagę, że dla oceny uczciwości warunku zmiany oprocentowania kluczowe znaczenie ma przekazanie przez bank informacji, jak w przeszłości kształtował się warunek, od którego zależy zmiana oprocentowania.
Z kolei w połączonych sprawach od C-776/19 do C-782/19 oraz w sprawie C-609/19 Trybunał wskazał, że tylko symulacje oparte na wystarczających i prawidłowych danych oraz obiektywne oceny, przekazane w sposób jasny i zrozumiały, mogą stanowić użyteczną informację dla konsumenta.
Pytania formułowane przez TSUE oraz dotychczas zapadłe orzeczenia dają nadzieję na pomyślne dla kredytobiorców rozstrzygniecie Trybunału. Bardziej śmiałe wnioski prawdopodobnie będzie można formułować już 11 września 2025 r., kiedy to zostanie ogłoszona opinia Rzecznika Generalnego TSUE.
